دومپریدون

قرص

هر قرص روکش دار حاوی 10 میلی گرم دومپریدون (به صورت ملح مالئات) می باشد.

دسته دارویی:

آنتاگونیست دوپامین – ضد تهوع و استفراغ

موارد مصرف:

- دومپریدون آنتاگونیست گیرنده دوپامینی با اثراتی مشابه متوکلوپرامید می باشد. از دومپریدون به عنوان داروی ضد تهوع در درمان کوتاه مدت تهوع و استفراغ و همچنین در درمان سوء هاضمه استفاده می شود.

- این دارو به عنوان داروی افزایش دهنده حرکات لوله گوارش در بیماران دیابتیک که دچار فلج معده می باشند و همچنین در بیماران میگرنی همراه با داروهای ضد درد مانند استامینوفن استفاده می شود.

راهنمایی های عمومی برای بیمار:

این دارو برای بیماری فعلی شما تجویز شده است ، لذا از مصرف آن در موارد مشابه و یا توصیه به دیگران جداً خودداری نمایید.

- از مصرف طولانی مدت این دارو (بیش از یک هفته) بدون نظر پزشک معالج خودداری نمایید.

- در صورتی که یک نوبت مصرف دارو فراموش شود، به محض به یادآوردن، آن نوبت را مصرف کنید ولی اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی فرا رسیده باشد، از مصرف آن نوبت خودداری کرده و دوز بعدی را دو برابر نکنید.

- در صورت احساس خواب آلودگی، از رانندگی و کار با ماشین آلاتی که نیاز به هوشیاری دارند خودداری نمایید.

موارد منع مصرف:

- پرولاکتینوما

- نارسایی کبدی

- در شرایطی که افزایش حرکات لوله گوارش مضر می باشد.

مصرف در دوران بارداری:

در صورت بارداری و یا تصمیم به بارداری با پزشک خود مشورت نمایید.

مصرف در دوران شیردهی:

سازمان غذا و داروی آمریکا "FDA" در مورد مصرف این دارو به عنوان یک داروی افزایش دهنده شیر مادر در مادران شیرده به علت عوارض جانبی خطرناک این دارو در نوزادان هشدار داده است. لذا این دارو باید حتماً تحت نظر پزشک مصرف شود.

هشدارها و موارد احتیاط:

- این دارو در درمان تهوع و استفراغ های مزمن و برای پیشگیری از تهوع و استفراغ بعد از جراحی توصیه نمی شود.

- دومپریدون باید در کودکان، زنان شیرده و در بیماران با نارسایی کلیوی با احتیاط مصرف شود.

تداخلات دارویی:

در صورت استفاده از سایر داروها حتماً پزشک خود را مطلع سازید.

- از آنجاییکه دومپریدون یک آنتاگونیست گیرنده دوپامین می باشد لذا ممکن است با داروی بروموکریپتین تداخل داشته باشد.

- اثر پروکینتیک این دارو ممکن است جذب بعضی از داروها را تحت تاثیر قرار دهد.

-مسکن های مخدر و آنتی موسکارینی ها ممکن است پروکینتیک این دارو را مهار کنند.

- این دارو با داروهای مهار کننده آنزیم CYTP450 مانند کتوکنازول تداخل دارد و در مصرف همزمان آنها غلظت دومپریدون افزایش می یابد. همچنین ممکن است این دارو با سایر داروهای مهار کننده آنزیم CYP3A4 مانند اریترومایسین یا ریتوناویر تداخل داشته باشد، لذا بهتر است از تجویز همزمان آنها اجتناب گردد.

مقدار و نحوه مصرف:

مقدار مصرف هر دارو را پزشک تعیین می نماید ، اما مقدار مصرف معمول به شرح زیر است:

- درمان تهوع و استفراغ و درمان علامتی سوء هاضمه:

بزرگسالان: 10 تا 20 میلی گرم 3 تا 4 بار در روز. ماکزیمم دوز مصرفی 80 میلی گرم در روز می باشد.

- درمان میگرن:

20 میلی گرم همراه با استامینوفن هر 4 ساعت در صورت نیاز

کودکان: 250 تا 500 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بیمار ، 3 تا 4 بار در روز. ماکزیمم دوز مصرفی روزانه این دارو در کودکان 4/2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بیمار می باشد. ماکزیمم دوز مصرفی 80 میلی گرم در روز می باشد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات اثرات درمانی ممکن است باعث بروز برخی عوارض ناخواسته نیز شود، اگرچه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی شود ولی در صورت بروز عوارض زیر با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.

- دومپریدون ممکن است باعث افزایش هورمون پرولاکتین پلاسما گردد که این امر ممکن است باعث بزرگ شدن پستان ها ، درد پستان و ترشح شیر گردد.

- این دارو ممکن باعث کاهش میل جنسی و یا واکنش های آلرژیک مثل خارش و کهیر ایجاد نماید. خشکی دهان، اسهال، سردرد، تحریک پذیری و ضعف از دیگر عوارض جانبی این دارو می باشد.

- این دارو به راحتی از سد خونی – مغزی عبور نمی کند لذا گیجی و عوارض اکستراپیرامیدال به متوکلوپرامید کمتر می باشد اگرچه تونوس عضلانی با دومپریدون مشاهده شده است.

مسمومیت:

در صورت مصرف اتفاقی بیش از مقادیر توصیه شده ، جهت درمان علامتی به مراکز مسمومیت درمانی مراجعه نمایید.

شرایط نگهداری:

- دارو را دور از دسترس کودکان قرار دهید.

- دارو را دور از نور ، رطوبت و در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد نگهداری کنید.

*اهم مطالب مرتبط با فرآورده، در برگه راهنما عنوان شده است. بیماران جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانند با پزشک، داروساز و یا مراکز درمانی تماس بگیرند.

حالت تهوع و استفراغ

علل حالت تهوع و استفراغ شامل اختلالات دستگاه گوارش، سیستم عصبی مرکزی یا شرایط روانی می باشد.

دستورالعمل های کلی برای به حداقل رساندن حالت تهوع

• غذاهایی که مقدار کمی چربی دارند را در وعده های کوچک مصرف کنید. این غذا ها هضم راحت تری داشته و سریع تر وارد معده می شوند. برای تامین پروتئین و کالری مورد نیاز بدن، این غذا ها باید به دفعات مصرف شوند.

• غذاهای نمکی بخورید و از غذاهای بیش از حد شیرین پرهیز کنید، خصوصاً اگر استفراغ کرده اید.

• اگر زمان خاصی وجود دارد که می دانید حالت تهوع یا استفراغ خواهید داشت، از غذاهایی که واقعاً دوست دارید استفاده نکنید.   ممکن است با ارتباط دادن این غذاها به حالت تهوع و استفراغ، این مواد غذایی از دایره علاقه شما خارج شوند.

• خوردن نوشیدنی های سبک و خنک توصیه می شود. هم چنین سوپ های سبک، بستنی یخی و تکه های یخ ساخته شده از مایعات و نوشیدنی های یخ زده را می توانید مصرف کنید. (هنگام نوشیدن با نی، آرام آرام میل کنید تا از ورود هوا به معده جلوگیری شود)

• گاهی اوقات بوی غذا  (به ویژه غذاهای چرب ) هنگام پخت و پز، باعث احساس حالت تهوع می شود. اگر در این مورد مشکلی دارید، غذاهای سرد مانند محصولات لبنی، ساندویچ و میوه ممکن است کمک کننده باشند.

• از مصرف مایعات در زمان صرف غذا خودداری کنید. 30 تا 60 دقیقه قبل و بعد از غذا مایعات را مصرف کنید.

• حداقل دو ساعت پس از صرف غذا دراز نکشید.

• در اتاقی که مملو از بوی پخت و پز است یا در یک اتاق گرم و با تهویه نامناسب، غذا مصرف نکنید.
  
• وعده های غذایی را به آرامی بخورید.

• توجه داشته باشید که مقادیر زیاد ویتامین، مواد معدنی و سایر مکمل ها ممکن است باعث حالت تهوع و استفراغ شود. بنابراین استفاده از آنها باید با پزشک در میان گذاشته شود.

بیماری حرکت (بیماری مسافرت)
برخی از افراد از سوار شدن در هواپیما، قطار، اتوبوس یا قایق و یا حتی نشستن در عقب ماشین وحشت دارند زیرا حرکت وسیله نقلیه در این افراد باعث احساس حالت تهوع یا سرگیجه می شود و ممکن است باعث سردرد، استفراغ یا تعریق سرد شود.
برای کنترل بیماری حرکتی می توانید:

• روی صندلی جلو اتومبیل بنشینید و از پنجره به جلو نگاه کنید.

• وقتی سوار وسیله نقلیه در حال حرکت هستید. به کتاب، تلفن همراه یا لپ تاپ نگاه نکنید. به دنیای اطراف خود نگاه کنید.

• برخی گزارش ها حاکی از آن است که زنجبیل یا نعنا فلفلی در کاهش حالت تهوع موثر هستند. بنابراین آب نبات سفت نعناع، آدامس یا ریشه زنجبیل بخورید. چای نعناع فلفلی نیز می تواند در تسکین معده تأثیر داشته باشد. 
  

Reference: www.health.harvard.edu
                   www.aafp.org ( American Academy of Family Physicians)